Các bước làm tranh dân gian Đông Hồ là gì? Hay quy trình làm tranh dân gian Đông Hồ bao gồm các bước nào? Luôn là các câu hỏi muốn biết của nhiều bạn trẻ, nhiều gia đình, nhiều cá nhân. Khi đã yêu thích và muốn tìm hiểu về dòng tranh dân gian Đông Hồ này.
Là siêu thị bán tranh dân gian Đông hồ chính gốc, AmiA sẽ giúp bạn hình dung được các bước để hoàn thiện một bức tranh dân gian Đông Hồ mà không cần phải về tận làng Hồ tại xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, Bắc Ninh. Hoặc có về đó, thì bạn đã có thể hình dung trước các bước làm tranh dân gian Đông Hồ. Từ đó bạn càng hiểu thêm sâu sắc và thực tiễn nhất.
- Các vật dụng chuẩn bị để làm tranh dân gian Đông Hồ
- Các bước làm tranh dân gian Đông Hồ
1. Các vật dụng chuẩn bị để làm tranh dân gian Đông Hồ
Nếu đã đọc bài viết: “Tranh dân gian Đông Hồ vẽ trên chất liệu gì” là các bạn hiểu rất nhiều người đang lầm tưởng tranh Đông Hồ là dòng tranh vẽ. Nhưng thực ra tranh Đông Hồ được in trên giấy điệp bằng các bản khắc gỗ có sẵn. Như vậy, ta cần chuẩn bị vật dụng nào để làm tranh dân gian Đông Hồ.
Thứ nhất, Bản khắc gỗ: Để có được bản khắc gỗ, hay còn gọi là khắc ván để in tranh. Thì người ta còn có một công đoạn trước đó là ra mẫu.
- Ra mẫu: Tức những người nghệ nhân sáng tác đưa ra mẫu vẽ trên giấy trước để chuyển sang cho bên cắt ván. Tức là khắc lên bản khắc gỗ. Việc ra mẫu sáng tác chỉ có số ít người thường là những người nhà NHO có học thức, am hiểu văn hoá, lịch sử, xã hội, có tài quan sát, có khiếu thẩm mỹ… Vì thế, các chủ đề trong tranh dân gian Đông Hồ thường rất phong phú: Cảnh sinh hoạt, lịch sử, tôn giáo, đạo lý, ẩn dụ….
Hình ảnh bản khắc gỗ làm tranh dân gian Đông Hồ ở nhà nghệ nhân Nguyễn Đăng Chế
Bản khắc gỗ ở đây chính là công đoạn khắc ván gỗ của nghệ nhân. Những nghệ nhân sáng tác thường không cắt ván được. Còn nghệ nhân cắt ván được không nhiều nhưng vẫn nhiều hơn nghệ nhân sáng tác.
Hình ảnh nghệ nhân khắc gỗ tranh dân gian đông hồ
Thứ 2, Giấy điệp làm tranh dân gian Đông Hồ:
Giấy Điệp làm tranh Đông Hồ đang được người làm tranh quét hồ điệp bằng chổi Thông. Chổi thông kia được gọi là “Thét” trong nghề làm tranh. Chổi làm bằng lá thông phơi héo vừa phải, một đầu buộc túm lại, ở giữa được nẹp bằng hai thanh tre cho đầu kia tòe ra.
Hình ảnh giấy điệp làm tranh dân gian Đông Hồ được nghệ nhân dùng chổi lá thông quét hồ điệp lên giấy gió
Ở bên phía chậu màu xanh kia là bột hồ điệp. Điệp là vỏ sò điệp được nghiền nát trộn với bột hồ được nấu từ gạo tẻ, bột sắn. Người ta dùng chổi lá thông quét lên trên giấy dó, sau đó đem phơi khô.
Thứ 3, Màu sắc khoảng 4 màu cơ bản cho một bức tranh Đông Hồ:
Các bạn nhìn trên hình sẽ thấy các bản khắc gỗ cho những bức tranh Đông Hồ khổ lớn. Mỗi một màu là một bản khắc gỗ riêng biệt. Vì thế nếu bức tranh có khoảng 4 màu, sẽ có 4 bản khắc gỗ được nghệ nhân cắt ván như hình bên dưới.
Hình ảnh màu sắc tranh dân gian Đông Hồ được làm tự nhiên
- Màu vàng: Được nghệ nhân làm tranh Đông Hồ làm từ hoa Hòe như trên hình.
- Màu đen: Được lấy pha chế từ than đu, cây xoan hoặc than lá trẻ.
- Màu đỏ: Từ sỏi son hoặc là gỗ vang
- Màu trắng: Từ vỏ sò điệp.
Thứ 4, Bìa làm từ một cái hộp bằng gỗ, không có nắp. Kích thước khoảng 40x60x15 cm. Bên trong bìa được nhồi rơm, phía trên căng tấm vải bố. Bìa là dụng cụ được dùng khi in tranh người ta dùng thét (chổi lá thông) phết màu lên bìa, rập ván in (bản khắc gỗ) vào rồi in ra giấy (giấy điệp). Xem hình bên dưới.
Hình ảnh bìa được dùng làm tranh dân gian Đông Hồ
2. Các bước làm tranh dân gian Đông Hồ
Sau khi chuẩn bị hoàn thiện các nguyên liệu để làm tranh dân gian Đông Hồ ta tiến tới các bước làm tranh dân gian Đông Hồ. Một bức tranh dân gian Đông Hồ có bao nhiêu màu thì ta có bấy nhiêu bản khắc ván gỗ. Và bấy nhiêu lần ta in bản khắc lên tranh. Cái này AmiA đã nhắc đến ở phần 1 trong phần chuẩn bị bản khắc ván gỗ.
Hình ảnh thứ tự in màu các bước làm tranh dân gian Đông Hồ
Nhìn vào bức tranh Đông Hồ Đàn Lợn Âm Dương minh họa ở trên. Ta thấy được thứ tự và các bước in tranh dân gian Đông Hồ theo màu sắc.
Đầu tiên, bao giờ ta cũng phải in bản khắc màu đỏ trước tiên. Mỗi ngày ta chỉ in được một màu. Đợi khi màu thứ nhất in lên tranh khô. Ta mới tiến hành in bản khắc gỗ lên tranh cho các màu tiếp theo.
Và thứ tự in màu lên tranh Đông Hồ theo nguyên tắc các bước làm tranh dân gian Đông Hồ như sau:
- Ngày thứ nhất: In bản khắc gỗ màu đỏ.
- Ngày thứ hai: In bản khắc gỗ màu xanh.
- Ngày thứ 3: In bản khắc khổ màu vàng.
- Ngày thứ 4: In bản khắc gỗ màu ghi xám.
- Ngày thứ 5: Lần in cuối cùng mới in màu đen.
Như vậy nguyên tắc luôn là bản đầu tiên màu đỏ, bản cuối cùng màu đen. Có như vậy thì màu sắc trên bức tranh Đông Hồ mới tươi và sáng trong nhất. Màu này không đè lên màu kia. Mỗi màu sẽ tương ứng với một bản khắc ván gỗ.
AmiA đã vừa giới thiệu cho gia đình bạn Các bước làm tranh dân gian Đông Hồ rất là chi tiết. Hy vọng các bạn đã có thể hình dung ra các bước làm tranh Đông Hồ nổi tiếng. Các bước làm tranh mang đậm hình ảnh dân tộc Việt Nam xứng đáng được coi là dòng tranh dân gian truyền thống của Việt Nam.
AmiA là đơn vị vinh dự được bán những bức tranh dân gian Đông Hồ chính gốc truyền thống. Mang vẻ đẹp văn hóa dân tộc đi làm đẹp mọi gia đình Việt. Gọi ngay: 0916.225.866 (có zalo) bất cứ khi nào bạn cần AmiA tư vấn hỗ trợ tranh làm quà tặng cho bạn bè nước ngoài. Hoặc là treo tranh Đông Hồ trang trí trong phòng khách của gia đình mình.
AmiA cảm ơn bạn đã đọc bài viết: Các bước làm tranh dân gian Đông Hồ!
Tham khảo: Danh sách các bức tranh dân gian Đông Hồ nổi tiếng